ZUS czy ZUS i OFE?

  

     Zgodnie z ustawą, do końca lipca 2014r. wielu z nas musi dokonać wyboru, czy chcemy, aby nasza składka emerytalna w całości wpływała do ZUS, czy też, aby ZUS (tak jak do tej pory) przekazywał jej część do wybranego funduszu emerytalnego (OFE).

Co wybrać? ZUS czy ZUS i OFE? Wybór nie jest prosty. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Nikt nam nie podpowie. Tę decyzję każdy musi podjąć sam.

Kogo dotyczy wybór? Otóż deklarację pozostania w OFE mogą złożyć ubezpieczeni, którym brakuje do osiągnięcia wieku emerytalnego więcej niż 10 lat (liczy się dokładna data urodzenia). Składki osób, którym do emerytury brakuje 10 lat lub mniej, będą przekazywane tylko do ZUS. Również ich środki zgromadzone w OFE, będą stopniowo przekazywane na subkonto do ZUS, aż do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego. Wiąże się to z nową regulacją zwaną suwakiem bezpieczeństwa.

 

Jak wygląda obecnie podział naszej składki emerytalnej, a jak będzie wyglądał po naszym wyborze?

 

Obecny podział składki emerytalnej 19,52%
ZUS (I filar) 12,22%	Subkonto ZUS (II filar) 4,38%	OFE (II filar-obowiązkowo) 2,92%

 

Podział składki emerytalnej w przypadku wyboru ZUS 19,52%
ZUS (I filar) 12,22%	Subkonto ZUS (II filar) 7,3%

 

Podział składki emerytalnej w przypadku wyboru OFE 19,52%
ZUS (I filar) 12,22%	Subkonto ZUS (II filar) 4,38%	OFE (II filar-dobrowolnie) 2,92%

 

Jak widać, tak naprawdę nasz wybór dotyczył będzie tylko niewielkiej części naszej składki, tj. 2,92%.

ZUS nie będzie pobierał żadnych opłat od naszych składek, a jedynie 0,4% (do tej pory 0,8%) za ich przekazanie do OFE. Natomiast fundusze mogą pobierać opłaty. Jednak maksymalna ich wysokość wyniesie do 1,75% składki, którą zapisują na naszych kontach (do tej pory 3,5%).

Wybierając fundusz, warto więc zwrócić uwagę na wysokość tych opłat.

 

Od czego zależeć będzie wysokość emerytury?

       Przede wszystkim od czasu jaki przepracowaliśmy i od wysokości składek, jakie były odprowadzane od wynagrodzenia.

Zasada jest prosta - im dłużej pracujemy i im więcej zarabiamy, tym wyższe będzie nasze świadczenie.

Jeśli zdecydujemy się na inwestowanie części naszej składki (czyli przekazywanie jej do OFE), wysokość emerytury zależała będzie także od zysku wypracowanego przez fundusz.

 

Co ze składkami w OFE?

       Otwarte fundusze emerytalne zostały zobligowane do tego, by trochę inaczej niż dotąd inwestować pieniądze z naszych składek. Nie będą mogły lokować ich m.in. w obligacjach skarbowych i innych instrumentach finansowych, gwarantowanych przez Skarb Państwa, czyli tych najbardziej bezpiecznych. Muszą za to więcej pieniędzy inwestować w akcje – w najbliższym czasie ma to być nawet 75% wszystkich inwestycji.

Dla nas może to oznaczać potencjalnie większe zyski (więc wyższą emeryturę), ale wiąże się także z ryzykiem strat, ponieważ musimy liczyć się również ze spadkami notowań na giełdzie, co oznacza także naszą stratę (niższą emeryturę).

Warto więc sprawdzić, jak kształtowały się zachowania np. na Giełdzie Papierów Wartościowych w ostatnich latach oraz prześledzić historię inwestycji wybranego przez nas funduszu. Czytając analizy dotyczące funduszu, zwróćmy uwagę na podaną wartość tzw. jednostki rozrachunkowej. Im ta wartość jest wyższa, tym lepsze wyniki inwestycyjne osiągał w przeszłości fundusz. Dane te znajdziemy na stronach internetowych każdego funduszu, na portalach finansowych, a także na stronie Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych (IGTE) - www.igte.com.pl w zakładce „OFE w liczbach”.

Zgodnie z przepisami, na początku lutego tego roku, OFE miały obowiązek przekazać do ZUS obligacje Skarbu Państwa, które były dotychczas w ich posiadaniu. Oznacza to, że do ZUS przekazano w tym okresie 51,5% jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunku każdego członka otwartego funduszu emerytalnego na 31.01.2014r. O tyle więc zmniejszyły się nasze oszczędności w OFE, ale jednocześnie o tyle wzrosły na naszych subkontach w ZUS. Jakie to będą kwoty, dowiemy się nie wcześniej niż od 1 czerwca 2015r. do 31.08.2015r. W tym okresie ZUS nas o tym poinformuje.

 

A co z naszymi składkami w ZUS?

       ZUS pieniędzy z naszych składek nie inwestuje, bo nie ma takiego prawa. Są one jedynie waloryzowane. Waloryzacja podstawowych kont emerytalnych zależy od zmian tzw. bazy składkowej, czyli od zmian liczby osób odprowadzających składki i od przeciętnego wzrostu płac w gospodarce (ale jest nie niższa niż inflacja).

Waloryzacja składek zapisywanych na subkontach (które istnieją od 2011r.) zależy od nominalnego wzrostu PKB (czyli realnego wzrostu gospodarczego i inflacji) w ostatnich 5 latach, jednak nie może być mniejsza od zera.

Ogólnie można podsumować, że waloryzacja zależy od inflacji oraz od wzrostu gospodarczego. Z każdym rokiem nasze środki zgromadzone w ZUS będą więc (podobnie jak obecnie emerytury i renty) podwyższane o pewien procent. Być może w ZUS nie zyskamy zbyt wiele, ale raczej nie ma tu ryzyka straty środków.

 

       Zarówno ZUS, jak i OFE zostały zobligowane do informowania nas (przynajmniej raz w roku) o stanie kont, o kwotach i datach rejestrowania składek - i w przypadku OFE - o wynikach ich działalności, czyli zyskach lub stratach.

 

Dziedziczenie

     Środki zgromadzone zarówno w OFE, jak i na subkoncie w ZUS podlegają dziedziczeniu.

Jeżeli osoba będąca członkiem OFE lub będąca w ZUS w chwili śmierci (ale przed przejściem na emeryturę), pozostaje w związku małżeńskim, to połowa środków zgromadzonych w OFE lub na subkoncie w ZUS, zostanie przekazana małżonkowi (jeśli oczywiście nie został w testamencie wykluczony z dziedziczenia i nie ma rozdzielności majątkowej) na jego konto w OFE lub subkonto w ZUS. Pozostała część środków zostanie przekazana osobom wskazanym przez zmarłego. Wypłata dokonywana będzie bezpośrednio na rzecz tych osób i następować będzie w formie wypłaty jednorazowej lub w ratach płatnych przez okres nie dłuższy niż 2 lata.

Jeśli zmarły nie wskazał osób uprawnionych, środki te wchodzą w skład masy spadkowej.

 

Czy można będzie zmienić decyzję?

       Decyzja podjęta w tym roku nie będzie ostateczna. Ustawa przewiduje tzw. okienka transferowe, podczas których będziemy mogli ponownie zdecydować, czy chcemy, aby nasza składka emerytalna trafiała w całości do ZUS, czy też do ZUS i OFE.

Pierwsze okienko transferowe będzie trwało od 1 kwietnia 2016 r. do 31 lipca 2016r., a potem już systematycznie co 4 lata.

 

Czy można będzie zmienić OFE?

       Tak, składając deklarację o pozostaniu w OFE, możemy zmienić fundusz – nie musi to być ten, w którym dotąd byliśmy. Zmiany możemy dokonać bezpłatnie w każdym czasie. Podejmując taką decyzję musimy pamiętać, że sama deklaracja w takim przypadku nie wystarczy. Konieczne jest też zawarcie umowy z nowo wybranym funduszem. Zmiana nastąpi w najbliższej sesji transferowej (odbywają się 4 razy w roku – w lutym, maju, sierpniu i listopadzie).

 

Co należy zrobić, jeśli zdecydujemy się pozostać w OFE?

     W celu pozostania w OFE należy złożyć deklarację. Wzory deklaracji są dostępne na stronach internetowych: ZUS - www.zus.pl, Ministerstwa Finansów – www.mf.gov.pl oraz Ministerstwa Pracy – www.mpips.gov.pl.

Deklarację można złożyć:

a)      udając się osobiście do ZUS,

b)      wysyłając pocztą (najlepiej listem poleconym),

c)      drogą elektroniczną za pośrednictwem platformy ePUAP.

Pamiętajmy, że jeśli nie złożymy deklaracji do OFE, pozostaniemy w ZUS.

 

Gdzie szukać informacji?

• w każdym oddziale ZUS lub za pośrednictwem infolinii: 801 400 987 lub 22 560 16 00,
• w swoim OFE w biurze obsługi klienta lub na infolinii (numer infolinii dostępny na stronie internetowej OFE),
• w biurze rzecznika ubezpieczonych: 22 333 73 26 lub 22 333 73 27,
• na portalach finansowych. Takie portale to www.money.pl, bankier.pl, www.finanseija.pl,
• u doradcy finansowego: www.cmf.pl, www.forumndf.pl

 DK